UNG THƯ GAN

Ung thư gan là gì?

Ung thư gan (UTG) là sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát của các tế bào ung thư tại gan. Theo Globocan 2018, tại Việt Nam ung thư gan đứng hàng thứ nhất kể cả về tỷ lệ tử vong và số ca mới mắc.

Tùy thuộc nguồn gốc khối u ác tính chia thành ung thư gan nguyên phát và ung thư gan di căn.

Ung thư gan nguyên phát

Ung thư gan nguyên phát là các khối u ác tính được hình thành và phát triển từ các thành phần cấu tạo khác nhau của gan như tế bào gan, tế bào ống mật, mô liên kết.

Các khối u gan nguyên phát phát triển từ các thành phần của nhu mô gan bao gồm các khối u biểu mô:

Ung thư tế bào gan (HCC).
Ung thư tế bào gan xơ dẹt là những khối u có nguồn gốc từ tế bào gan.
Ung thư tế bào đường mật trong gan có nguồn gốc từ tế bào đường mật.
Ung thư hỗn hợp (Cholangio hepatocarcinoma).

Các khối u phát triển từ trung mô thường hiếm bao gồm các khối:

U mạch máu.
U nguyên bào gan.
U cơ trơn.
U cơ vân.

Ung thư gan di căn

Khoảng 40% các khối u ác tính có thể di căn gan, trong đó 95% các khối nguyên phát thuộc hệ thống vùng lấy máu của hệ thống cửa (dạ dày, ruột non, đại tràng, tụy và đường mật). Ngoài ra các khối nguyên phát có thể là vú, phổi, tuyến giáp, các cơ quan sinh dục – tiết niệu. Tổn thương di căn có thể có một vài khối nhỏ trên nền gan lành. Đôi khi nhiều khối hoặc một khối lớn. Một số thể đặc biệt có thể gặp:

Di căn thể nang có hình ảnh giống nang gan hoặc áp xe.
Di căn thể vôi hóa thường là vôi hóa nhỏ rải rác hay gặp ung thư dạng dịch nhầy đại tràng hoặc của buồng trứng.
Di căn giàu mạch máu thường thấy ở các khối u nội tiết (u carcinoid, tụy, vỏ thượng thận), ung thư tế bào rau thai, ung thư thận.
Di căn thể thâm nhiễm lan tỏa: tổn thương lan tỏa dạng bè, cấu trúc khó xác định thường thấy trong ung thư thận.
Di căn bạch huyết: tổn thương thành dải phân nhánh theo tĩnh mạch cửa.

Nguyên nhân gây ung thư gan

Hầu hết các UTG không có nguyên nhân rõ ràng. Một số vi rút gây viêm gan mãn tính có thể gây ra ung thư gan. UTG cũng có thể xảy ra khi các tế bào gan đột biến trong ADN gây ra các tế bào phát triển mất kiểm soát và hình thành một khối u ác tính.

Thủ phạm chính gây nên bệnh ung thư gan là virus viêm gan B. Người bị nhiễm viêm viêm gan B có nguy cơ cao gấp 200 lần so với người không bị nhiễm loại virus này.
Uống rượu kéo dài dẫn tới xơ gan là nguyên nhân thường gặp nhất của UTG trên toàn thế giới. Những người bị xơ gan do rượu nếu ngừng uống khoảng 10 năm thì sau đó cũng tiến triển tới UTG.
Thực phẩm dự trữ trong môi trường nóng và ẩm dễ sinh ra một loại nấm gọi là Aspergillus flavus, loại nấm này sinh ra Aflatoxin, là chất được biết gây ung thư mạnh trên thực nghiệm. Ung thư tế bào gan cũng xuất hiện ở trên 30% bệnh nhân bị ứ sắt có tính chất di truyền.
Tại Việt Nam, hậu quả của chiến tranh để lại với hàng triệu tấn chất độc màu da cam có chứa chất Dioxin cũng là một yếu tố nguy cơ chính gây nên căn bệnh này.

Triệu chứng của Ung thư gan

Bệnh nhân có thể phát hiện tình cờ bệnh UTG mặc dù không có triệu chứng lâm sàng trong những đợt theo dõi định kì 3 – 6 tháng. Có triệu chứng UTG:

Triệu chứng cơ năng

Vàng da

Là triệu chứng thường gặp nhất, thường bộc lộ rõ nhất khi tiếp xúc với ánh nắng. Vàng da là hậu quả của tình trạng tắc nghẽn đường mật gây ra bởi khối u. Muối mật (bilirubin) trào ngược từ trong đường mật vào các xoang gan, đi vào máu và lắng đọng ở da. Vàng da thường kèm theo phân bạc màu và nước tiểu sẫm màu (như nước vối).

Vàng mắt

Biểu hiện ở củng mạc mắt có màu vàng sậm. Dấu hiệu này có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời với vàng da.

Ngứa (pruritus)

Thường kèm với vàng da nhưng nhiều trường hợp lại xuất hiện trước khi có vàng da. Mức độ ngứa thường tăng lên về đêm và hầu như không đáp ứng với các thuốc điều trị da liễu. Ngứa là do acid mật lắng đọng ở da, kích thích các thụ thể thần kinh cảm giác.

Gầy sút cân

Khoảng 30-50% các trường hợp gầy sút cân tại thời điểm chẩn đoán. Đây là hậu quả của quá trình rối loạn tiêu hóa (chán ăn, ăn không tiêu, chướng bụng) do không có dịch mật được bài xuất xuống ruột.

Đau bụng vùng gan

Giai đoạn sớm thì thường đau mơ hồ, không rõ ràng. Khi đau bụng nhiều thì thường do các biến chứng của tắc mật.

Triệu chứng thực thể

Gan to, có thể sờ thấy bờ gan ở dưới bờ sườn với mật độ mềm trong 25% các trường hợp.
Khối khu trú: ít khi sờ thấy khối khu trú vùng gan

Các giai đoạn của ung thư

Ung thư gan sống được bao lâu

Tuổi thọ của người bệnh UTG phụ thuộc vào:

Thời điểm phát hiện bệnh.
Mức độ tổn thương của gan.
Tình trạng sức khỏe.
Chỉ số AFP.
Phương pháp điều trị.
Trạng thái tinh thần của bệnh nhân.

Thông qua đó, các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh nhân và dự đoán người bệnh có thể sống được bao lâu.
Thông thường, bệnh nhân UTG có thời gian sống trung bình từ khi phát hiện là khoảng 6 tháng, và chỉ có khoảng 1% người ung thư gan có nguy cơ sống sót sau 5 năm. Trong trường hợp được phát hiện sớm, khối u còn nhỏ, bệnh được khống chế kịp thời, nhờ đó bệnh nhân có thể sống lâu hơn. Nếu chẩn đoán quá muộn khi ung thư đã bước vào giai đoạn cuối thì thường bệnh nhân chỉ có thể sống thêm 3 – 6 tháng nữa.

Các biện pháp phòng ngừa ung thư gan

Hạn chế món ăn chứa nhiều dầu mỡ.
Tránh xa bia rượu.
Thường xuyên vận động thể chất.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Sử dụng thực phẩm tươi sạch.

Sản phẩm giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư gan

Giải độc gan Phaco từ nấm Lim Xanh- Một loại nấm vô cùng quý hiếm; kết hợp cùng cà gai leo và giải cổ lam. Với công dụng bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan, hạn chế tác hại của rượu bia, thuốc tây đến gan. Sản phẩm đã được phê duyệt và cấp phép bời Bộ Y tế số 5810/2019/ĐKSP.